पामेल उपाध्याय 

“राष्ट्रभक्ती भावना कदापी मर्ने छैन चुत्थै देश भए पनि“ बालकृष्ण समका यी भनाई बाट सुभारम्भ गरौं।
नेपालको नयाँ नक्सा जारी भयो, सह्रानिय कार्य। त्यतीले मात्र पुग्दैन ।सदरमुकाम पुग्न र हाटबजार गर्न अर्काको भूमी प्रयोग गर्नु नपरोस्। त्यहाँका स्थानीयबासीहरुमा नेपाली पनको आभास दिलाईयोस्। बिकास र रोजगारको सिर्जना गरियोस्। पुरातात्विक बिषयहरुलाई महत्व दिलाईयोस्। कला र संस्कृतीको जगेर्ना गर्न आत्मवल बढाईयोस्। नक्सा जारी गरियो भन्दै भाषण र गफ मात्र गरेर हुँदैन, प्रत्यक्ष सम्लग्न हुने कार्यहरु गरियोस्।
४६ साल यता प्रत्येक क्षेत्रबाट कुनै न कुनै सरकारमा पटकपटक मन्त्री बन्न नछुटेको हाम्रो झापा जिल्लामा अझै पनि सामान्य बिकासका एजेण्डाहरु लिएर पर्याप्त मात्रामा भाषण गर्ने ठाउँ बाकी नै छ भने त्यो बिकट भूमीमा के होला। सहजै अनुमान लाउन सकिन्छ। त्यसैले, आदरणीय माननीय ज्यूहरु भाषण र गफ बन्द गरौं। माक्स र माओका दर्शन पनि बन्द गरौं। गणतन्त्रको औचित्य प्रष्ट पार्नु छ भने, सिंहदरबार भित्र जम्बो टोलि बसेर महिनौं दिनसम्म ताली बजाउनुको सट्टा आफ्नो क्षेत्रमा पुगि कर्म गरौं। कर्तब्य पालना गरौं।
अब को पालो, तत्कालीन समयमा पत्रपत्रिकामा आएका समाचार अनुसार टनकपुर बाध परियोजनाबाट देशलाई बार्षिक १खर्व २७अर्व फाईदा हुन्छ भन्दै सन्धि गर्नेहरुले आज २५बर्ष बितिसक्यो त्यसको हिसाबकिताब लिएर जनता सामु आउनु पर्यो। ताकी हाम्रो नेता, राष्ट्रको लागी हो भनेर गर्व गर्न सकियोस्। एक समय यस्तो थियो, प्रतिपक्षको बिरोधको बाबजुद कार्य गर्न अवरोध भयो भन्दै जनतालाई बेबकुफ बनाउने जुन कार्य थियो, इच्छा शक्ति जागेमा अहिले असंभव भन्ने केही छैन।

अहिले पनि गुगलमा खोज्ने हो भने हामीसङ्ग ग्रेटर नेपालको नक्सा पाइन्छ। नक्साले मात्र आफ्नो स्वामित्व स्वीकार गर्दैन भन्ने उदाहरण यहि नै हो। हातमा धनीपुर्जा बोकेर, जमिन अरुले नै उपभोग गर्छ भने उक्त नक्साको के अर्थ भो ! जबकी उक्त भूमीको स्वामित्व अरु कै उपभोगको बिषय बन्छ भने खुशी हुनु पर्ने कुनै कारण छैन। सबुत प्रमाणको आधारमा भन्नू पर्दा भूमी सहितको नक्सा हाम्रो अधिकार हो। अधिकारबाट कसैले पनि बञ्चित हुनु नपरोस्।
यो घटनाले के प्रष्ट पार्दछ भने, हामी नेपालीहरुमा ठूलाठुला सपना देख्ने ल्याकत राख्दै। इतिहास पल्टाईराख्नु जरुरी छैन। एकपटक एउटा सामान्य अडानले राष्ट्रवादी बन्न सफल बर्तमान प्रधानमन्त्रीलाई हेरे पुग्छ। हाम्रो इच्छा र चाहाना ठूलो छैन भन्ने कुरा। नेपाल टेलिभिजनमा पत्रकार बिजय कुमारले पाहुनासङ्ग बोलेको संवादको याद आउँछ। “ पहिलापहिला म टिभीमा ठूलाठूला कुरा गर्थे तर, जनताको मन सामान्य कुराहरुले छुदो रहेछ। त्यसैले ठूला कुरा गर्न छोडिदिए।“
चीनमा एकजना धार्मिक सुधारक नेता थिए। “कन्फुसियनस“ यिनको अनौठो र वास्तविक प्रकृतिको स्वभाव भएकै कारणले एक पटक चीनको प्रधानन्यायाधीश पनि बनाईएको थियो। आफ्ना चेलाहरुलाई उपदेश दिने क्रममा भनेका थिए। जीवनमा जिब्रो जस्तो नरम भएर जिउनु पर्दछ। जो जन्मिदासंगै लिएर आउँछ र मर्दासङ्गै लिएर जान्छ। तर, दाँत जस्तो कडा भएर कहिल्यै जिउनु हुँदैन किनभने यो जन्मिदा लिएर आएको हुँदैन र मर्दासङ्गै लिएर जादैन पनि। त्यसैले जिब्रो जस्तो भएर जिउन सिक।
माथीका दुई घटना भिन्न प्रकृतिको भएता पनि सारमा आफ्नोपनको अपनत्वबोध गर्नु र गराउनुछ भने त्यसमा पहिलो कुरा शालिन नम्र भद्र अपनाउनु पर्दछ। जो अनन्तः कालसम्मका लागी उपयोगी बन्न सक्तछ। र, शत्रुलाई परास्त गर्नुछ भने कुनै अस्त्रशस्त्र नभई कुटनैतिक प्रयास र सामान्य संवादबाट पनि संभव हुन्छ भन्ने कुरा देखाउन सक्नु पर्दछ। यी बिषयहरु संसारमा कतिपय अवस्थामा प्रमाणीत भईसकेका पनि छन्। अब पालो हाम्रो हो।
“जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरियसी।“

नमस्कार‘ सबै को जय होस !